HƯỚNG ĐẾN MỘT GIÁO HỘI TRƯỞNG THÀNH và MỘT NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC VIỆT NAM

HƯỚNG ĐẾN MỘT GIÁO HỘI TRƯỞNG THÀNH

và

MỘT NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC VIỆT NAM

Tác giả: MsGs. LÊ VĂN THIỆN, PhD

THẦN  HỌC PHÚC ÂM  (TEE) VIỆT NAM

Kính thưa Ban Tổ chức,  

Kính thưa Quý Đại biểu,

       Phần Một:   HƯỚNG ĐẾN MỘT GIÁO HỘI TRƯỞNG THÀNH

       Khi đưa ra vấn đề ‘Hướng đến một Giáo Hội trưởng thành’ Ban Tổ Chức cuộc Hội Thảo muốn lưu ý sự phát triển của Giáo Hội Tin Lành tại Việt Nam  (HTTLVN) trong một ‘cái nhìn mới,’  với  mục tiêu có tính cách phổ cập cho một xã hội Á Đông, vốn đã có một nền văn hóa bản địa lâu đời.

       Các Tham Luận trong kỳ Hội thảo này có thể rút ra những nét chính của một ‘Giáo Hội trưởng thành.’ Xin đơn cử những Tham Luận có liên quan đến đề tài trên:

       Giáo Hội trưởng hành dám vượt trên những thách thức về xung đột Văn Hóa để gieo trồng Phúc Âm.[1]  

       Giáo Hội trưởng thành thực hiện có hiệu quả việc Hội nhập xuyên suốt qua các nền Văn hóa. [2]

       Giáo Hội trưởng thành phát huy sứ điệp Phúc Âm của Thiên Chúa: “Các ngươi là muối của đất, là sự sáng của thế gian.” [3] Tiêu biểu:

Đất là Xã Hội         -  Muối là Giáo Hội     - Tín Nhân là ‘muối’ của Xã Hội.

Thế Gian là Xã Hội -  Sự Sáng là Giáo Hội - Tín Nhân cũng là tia sáng trong Xã Hội.    

       Nếu đất không thể thiếu muối, thì Xã Hội cũng không thể không cần đến Hội Thánh. Vì Hội Thánh Giảng và Sống Phúc Âm, góp phần biến đổi cộng đồng, biến

đổi đời sống văn Hóa. [4] Hiệu quả tất yếu là sự đóng góp của Hội Thánh đem lại hữu  ích thực tiễn cho Xã Hội như:

·          Lãnh vực Đạo Đức:  Phát huy tinh thần Nhân ái, Thanh liêm, Trong sạch.

·          Lãnh vực Lý Trí: Những nhà khoa học, những Nhà phát minh Cơ Đốc đã từng            

  đóng góp cho văn minh nhân loại nhiều thành quả xuất sắc.    

·          Lãnh vực Văn Hóa: Công bằng, Dân chủ, Văn minh. Cộng đồng Cơ Đốc chân

  chính đã  thể  hiện  kiểu mẫu tốt đẹp trong Xã Hội.

·          Lãnh vực Nhân Sinh: Độc Lập, Tự Do, Thịnh Vượng, Ấm No, Hạnh Phúc.[5]

·          Lãnh vực Tâm Linh: Bình An, Mãn Nguyện dưới sự chăm sóc của Thiên Chúa.

         

       Khi đặt vấn đề: Hội Nhập có phái là xu hướng “tất yếu” của Đạo Tin Lành không? [6]   Từ ban đầu, HTTLVN đã nghiên cứu Văn Hóa Bản Địa và áp dụng từng bước trong công tác truyền bá Phúc Âm, dầu sứ điệp Phúc Âm có thể đối kháng những tập tục địa phương; nhưng trên thực tế, Phúc Âm đã từng bước đẩy lùi những mê tín dị đoan, cải hóa đời sống, khai sáng tâm linh và đổi mới xã Hội.    

       Hiện nay, các Giáo Hội Phúc Âm tại Việt Nam, một mặt-  cần được sự tán đồng và ủng hộ của các Bộ, Ban, Ngành của Nhà Nước ở mọi Cấp, mọi Miền; tạo sự thuận lợi để các tín hữu Cơ Đốc “hướng đến một Giáo Hội Trưởng Thành,” góp phần cho sự thịnh vượng Quốc Gia như Kinh Thánh đã dạy: “Nước nào có Giê Hô Va làm Đức Chúa Trời mình, Dân tộc nào được Ngài chọn làm cơ nghiệp mình có phước thay! [7]  Mặt kia-  Giáo Hội cũng tích cực phát huy những mối liên hệ giữa Văn hóa Thánh Kinh với Văn Hóa Việt, để xã Hội dễ tiếp cận Phúc Âm Cứu Rỗi của Chúa Cứu Thế.       Trong thời gian qua, Giáo Hội Tin Lành đã đóng góp một số tác phẩm có liên quan đến chủ đề nói trên như: “Ông Trời của người Việt Nam,” [8] “Thần Học Tin Lành,” [9] “Phúc Âm và Văn Hóa”[10] v.v Đặc biệt là trong Luận án Tiến sĩ về “Lịch sử Hội Thánh Tin Lành Việt Nam (1911-1960),” Mục sư Lê Hoàng Phu cũng đã lưu ý: “Một Hội Thánh Quốc Gia phải tự bày tỏ trong phương diện Văn Hóa của mình, ít nhất trong hình thức Thờ Phượng, Âm Nhạc, Kiến Trúc, Văn Chương và Triết Lý.” [11]  

        Nhân cuộc Hội Thảo đặc biệt về Tin Lành, trong phạm vi rất giới hạn, bài Tham Luận này sẽ đề cập một khía cạnh nhỏ về ‘Nền Thần Học mang Bản sắc Việt Nam.”

Phần Hai:    NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC  BẢN ĐỊA

XÁC ĐỊNH Ý NGHĨA THẦN HỌC CƠ ĐỐC CHÍNH THỐNG

THẦN HỌC là ngành học hỏi về Thân Vị và Công Vụ của Thiên Chúa Ba Ngôi. Theo Thomas Aquinas thì,“Thần Học là học về Thiên Chúa, được chính Thiên Chúa truyền dạy  để dẫn đến Thiên Chúa.”  [12] Dù có nhiều ngành Thần Học, nhưng tập trung vào hai nhóm: Thần Học Thánh Kinh và Thần Học Thực Hành. [13]

  Thần Học Thánh Kinh (Biblical Theology): là ngành Thần Học Căn Bản và Chánh Thống, vì hoàn toàn đặt nền tảng trên Kinh Thánh, từ Sáng Thế Ký đến Khải Huyền; nghĩa là căn cứ vào LỜI VÔ NGỘ được Thiên Chúa THẦN CẢM (inspired) và Giáo Hội KINH ĐIỂN (Canon).  Vì vậy, mọi giáo lý Cơ Đốc phải đặt trên nền tảng Kinh Thánh (theo nguyên văn Cựu Ước Hi-bá-lai, và nguyên văn Tân Ước Hi-

 lạp), nên gọi là Thánh Kinh Thần Học. Nói cách khác, từ những Chân lý trong Kinh

Thánh, Giáo Hội lập ra Giáo Huấn Cơ Đốc, trở thành Thần Học Hệ Thống. [14]

  Thần Học Thực Hành (Practical Theology): Thánh Kinh Thần Học là NGUYÊN TẮC; Thần Học Thực Hành là GIẢI THÍCH  và  ỨNG DỤNG Phúc Âm vào cuộc sống-  nghĩa là  từ niềm tin đến hành động. Trong Thần Học Thực Hành hay Ứng Dụng, có ngành Thần Học Bối Cảnh  (The Contextual Theology); ngành Thần Học này xem xét và phân tích Kinh Thánh đã chịu ảnh hưởng thể nào  giữa  VĂN HÓA của NGƯỜI VIẾT, người TRUNG CHUYỂN,  NGƯỜI  NGHE,  NGƯỜI   ĐỌC, NGƯỜI NHẬN…  qua nhiều thế hệ. [15]                 

(i) Để Giáo lý Thánh Kinh có thể đến được với người nhận,  ngành Thần  Học Bối Cảnh  tìm hướng GIẢI THÍCH Thánh Kinh theo Văn Hóa NGƯỜI NHẬN (Contextualised); sao cho phù hợp với bản sắc MỖI DÂN TỘC hoặc MỖI ĐỊA PHƯƠNG. Nói cách khác, những nhà làm Thần Học Bối Cảnh sau khi nghiên cứu Bản Văn (Text) và Văn hóa Bản địa (Context); [16]  thì trình bày lại Giáo lý Thánh Kinh sao cho phù hợp với mỗi hạng người nghe (Bản địa hóa – Indigenisation)- không nhất thiết phải nghiêm túc theo nguyên tắc tuyệt đối xưa cũ. [17]  Loại Thần Học nầy nhằm giải thích Văn Hóa Kinh Thánh theo hoàn cảnh cuộc sống ở mỗi địa phương. Vì vậy, điều nầy có thể sẽ không nhất quán trong cách giải thích, vì sứ điệp đôi lúc sẽ phù hợp với địa phương nầy, nhưng lại không phù hợp ở địa  phương khác.[18]

(ii) Thần Học Bối Cảnh nhiều lúc sẽ vi phạm luật Giải Kinh vì đã uốn nắn ý nghĩa

trong nguyên văn theo ý nghĩa bản địa.[19]

TỔNG QUAN VỀ THẦN HỌC MANG BẢN SĂC VĂN HÓA BẢN ĐỊA:

 Nền Thần Học mang bản sắc Dân tộc Việt Nam nằm trong giới hạn củaTHẦN HỌCBỐI CẢNH, vì thế cũng cần hiểu qua “Thần Học Bối Cảnh là gì?”

THẦN HỌC BỐI CẢNH [20]

 (i)   Nhiều thế kỷ qua, Cơ Đốc Giáo Phương Tây phát triển khắp nơi; sau khi đã thâm nhập và chạm trán với Văn Hóa và Phong Tục Á Châu, một số nhà Thần Học Á Châu không chấp nhận kiểu ‘Thần Học Thuộc Địa,’ nên đã lập ra một trường phái riêng để phân tích và giải nghĩa Thánh Kinh theo bối cảnh và quan điểm Á Đông. Từ đó các nhà Thần Học Châu Á hình thành Khoa THẦN HỌC Á CHÂU.[21]

 (ii)   Thần Học Bối Cảnh phát xuất từ Á Châu, vì các nhà Thần Học nhìn thấy sự chậm tiến, đông dân cư và nghèo thiếu. Họ muốn giải thích cảnh NGHÈO NÀN và HI SINH của những người theo Chúa Cứu Thế Jesus: “Phước cho những người có lòng khó khăn, vì nước Thiên Đàng là của những kẻ ấy.” [22]

(iii)   Họ lý giải rằng dù cuộc sống vật chất nghèo thiếu, nhưng đời sống Tinh Thần và Tâm Linh lại phong phú. Từ đó, những nhà Thần Học Châu Á suy nghĩ đến đường hướng giải kinh phù hợp với Văn Hóa và Tôn Giáo bản xứ; chẳng hạn như Thần Học TRÂU NƯỚC tại Thái Lan, [23] Thần Học DÂN CHÚNG tại Hàn Quốc.

[24] Thần Học Bối Cảnh xuất phát từ Châu Á, khi lan sang Châu Phi có Thần Học DA MÀU,[25]  Nam Mỹ có Thần Học GIẢI PHÓNG,[26]  rồi tại Mỹ cũng có Thần Học NỮ QUYỀN.[27]

        Tuy nhiên, những nghiên cứu nói trên, tập trung nhiều đến phương diện VĂN HÓA, XÃ HỘI, CHÍNH TRỊ,…Theo David Smith, Thần Học Thế giới Thứ Ba cố gắng hòa đồng các nền Văn Hóa Bản Địa để xây dựng lại niềm tin Cơ Đốc bằng ngôn ngữ và phong cách của Truyền thống  Á ĐÔNG.[28] Những nhà Thần Học đã từng cố vấn dọn đường cho hướng đi nầy gồm có: Oh Jae Shik, John England, A.A. Yewangoe, Franklyn Balasundaram, Michael Amaladoss sj, Janica Wickeri, và một số nhàThần Học địa phương.[29]

        Trong khung cảnh đổi mới của Xã hội Việt Nam, yêu cầu về “Một nền Thần Học mang bản sắc Việt Nam,” nghĩa  là làm cho Phúc Âm gần gũi với dân tộc, tránh bớt những xung đột về Văn Hóa. Mục tiêu là Hòa đồng Phúc Âm với Văn Hóa Bản địa.   Đây là một ngành rất mới và rất phức tạp trong lịch sử Giải nghĩa Thánh Kinh. Đối với người làm Thần Học phải chịu nhiều áp lực- vì phải làm sao để giữ được mức quân bình giữa nền Thần Học Chính Thống với Thần Học mang bản sắc Dân tộc. Trước tiên,cần phải xác định ‎ý nghĩa THẦN HỌC CƠ ĐỐC CHÍNH THỐNG và sau đó rút ra nguyên tắc XÂY DỰNG THẦN HỌC BẢN ĐỊA. Bước kế tiếp là chọn nét đặc trưng của Văn Hóa Dân Tộc để làm tiền đề dẫn đến Phúc Âm của Chúa Cứu Thế một cách CỤ THỂ,GẦN GŨI

NGUYÊN TẮC XÂY DỰNG THẦN HỌC BẢN ĐỊA:

(i)     Nguyên Tắc CĂN BẢN đối với NGƯỜI LÀM THẦN HỌC:

*      Phải hết lòng Thờ kính và yêu mến Thiên Chúa Ba Ngôi: tức là một người được tái san nên thánh và đầy dẫy Đức Thánh Linh. [30]

*      Khai triển mọi Giáo Lý phải đặt nền tảng vững chắc trên KINH THÁNH, PHÙ HỢP VỚI Ý NGHĨA TOÀN THỂ CỦA THÁNH KINH  và THẦN HỌC CHÍNH THỐNG.                  

(ii)    Hiểu biết các NGUYÊN TẮC GIẢI KINH:

·            NGHĨA TỪ NGUYÊN (root meaning) trước hết;

·            NGHĨA ĐEN rồi đến NGHĨA BÓNG (nếu có);

·            NGHĨA THUỘC LINH (áp dụng).

(iii)    Hiểu biết Văn Hóa Người Viết và Văn Hóa Người NHẬN

(iv)    Thần học mang “Bản sắc Dân tộc.”

·             Khi dùng từ ‘Bản sắc’: sắc màu tự nhiên của một vật – nghĩa bóng: màu sắc     tượng trưng tính chất của một sự việc, một người. (bản sắc Quốc Gia, bản sắc          Nghệ thuật…) [31]

·             Chọn hình ảnh tiêu biểu: phổ thông, dễ hiểu, gần gũi với mọi hạng người.

·             Chọn nét đặc trưng của Văn Hóa dân tộc làm tiền đề dẫn đến Phúc Âm.

·             Trình bày đơn giản làm cho quần chúng hiểu được và có sức thuyết phục.

              Nói chung, việc làm “Thần Học theo Bản sắc Việt Nam” là cách diễn tả sứ điệp Thánh Kinh sao cho gần gũi với người Dân Việt trong mọi miền Đất Nước. Tuy nhiên, những điều trình bày trên đây không phải là Đề Tài Mới. Bởi vì từ khi Tin Lành đến Việt Nam, các nhà Truyền Giáo đã học Ngôn Ngữ, Phong Tục, Tập Quán, vv…và đã áp dụng phương cách trình bày LỜI trong Bản Văn (Text) cho Người Nghe trong bối cảnh sống của họ (CONTEXT). [32]

      THẦN HỌC PHÚC ÂM TẠI VIỆT NAM 

Phúc Âm được gieo trồng tại Việt Nam từ lâu. Riêng đối với Hội Truyền Giáo CMA[33] chính thức đến Đà Nẵng vào mùa Xuân năm 1911.Sau hai thập niên, Giáo Hội dần dần chuyển đổi quyền tự   trị từ Hội Thánh Tin lành ĐÔNG PHÁP đến HỘI THÁNH TIN LÀNH VIỆT NAM. [34]

     Lớp Đào Tạo Kinh Thánh được mở năm 1918, sau ba năm thì một Trường Kinh Thánh được mở tại Đà Nẵng (1921). Hội Thánh sớm lưu ý đến tính Độc Lập nên sách lược TỰ TRỊ -  TỰ LẬP - TỰ TRUYỀN BÁ đã sớm hình thành. Các phương pháp truyền giáo có tính cách bản địa.[35]  Các môn học từ Thần Học Lý Thuyết đến Thần Học Thực Hành đều nhắm đi vào Tâm hồn và Đời sống Người Dân Việt khắp ba miền Trung, Nam, Bắc. [36]

     Trong Tác phẩm “Hướng Dẫn Làm Thần Học,” John Parratt, Nhà Thần Anh Quốc đã lưu ý Thần Học Bối cảnh chính là “Gieo trồng Phúc Âm vào MÃNH ĐẤT nó gắn bó và phát triển.” [37]  Và mặc dù phải chịu ít nhiều thay đổi cho phù hợp,[38] người ở trong một xã hội ĐA NGUYÊN  (Pluralism)  phải biết bản chất PHÚC ÂM vẫn

không hề bị THAY ĐỔI, hoặc SUY GIẢM” [39] 

     Nói cách khác, Phúc Âm Thiên Chúa có tính năng động và Làm Chủ - sau một quá trình thâm nhập, Phúc Âm như Hạt Giống sẽ vươn lên, đơm bông, tỏa ra Hương Thơm và Hoa Quả của Nước Trời. Và cho dù mãnh đất của Hạt Giống Phúc Âm có thể khiến người nông phu thất vọng bởi những lý do khách quan hoặc chủ quan  – vẫn không thể làm thay đổi BẢN CHẤT của PHÚC ÂM.

Phần Ba:    HƯỚNG ĐẾN  MỘT NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC VIỆT NAM:                                                
[ MÔ HÌNH  Đề Nghị ]

NHỮNG HÌNH ẢNH KHÁC NHAU TRONG CUỘC SỐNG:

Như đã đề cập trong Phần Đầu, Thần Học Bối Cảnh (Contextual Theology)  là ngành học mới xuất hiện cách đây ba thập niên, do một số Thần Học Gia Châu Á và Châu Phi khởi xướng. Mục Phiêu của những loại Thần Học nầy là nhằm giải thích Văn Hóa Thánh Kinh theo hoàn cảnh cuộc sống ở  mỗi Địa Phương. Vì vậy có thể  sẽ không nhất quán cách giải thích, vì sẽ phù hợp ở địa phương nầy, nhưng lại không phù hợp ở địa phương khác. [40]  

HÌNH ẢNH GIEO GIỐNG: [41]                                       

      Rất nhiều hình ảnh có liên quan đến đời sống người Dân Việt.[42] Nếu triển khai Phúc Âm cho gần gũi với Văn Hóa Việt, thì trong Kinh Thánh, ngoài NÔNG NGHIỆP còn nhiều Hình ảnh khác có thể áp dụng Thần Học Bối Cảnh trong  CÔNG - THƯƠNG - BINH - LÂM - NGƯ  NGHIỆP…vv.. Như đã đề cập ở phần Nguyên Tắc (xem lại tr. 6) Thần Học Bối Cảnh phải có nền tảng Thần học Chính thống theo

KINH THÁNH. [43]

              Việt Nam là một nước nông nghiệp. Mặc dù  Núi chiếm hết ¾ diện tích, vẫn còn ¼ đất dành cho NÔNG NGHIỆP, trong đó CÂY LÚA  là chính yếu.  Khắp mọi miền Đất Nước, dân Việt Nam sống với ĐỒNG RUỘNG.Vì vậy, bài viết nầy muốn triển khai một đề tài Thần Học về HẠT GIỐNG.  [44]                

 

  LỜI GIÁO HUẤN CỦA CHÚA JESUS:  

       

  (i)   HẠT GIỐNG PHÚC ÂM:

         HẠT GIỐNG trước hết Chỉ về CHÚA JESUS: “Nếu hạt giống LÚA MÌ kia chẳng chết đi khi gieo xuống đất thì không kết quả; nhưng nếu chết đi thì kết quả nhiều.” [45] “Kẻ gieo giống Tốt là Con Người (Chúa Jesus) giống tốt là con cái Nước Thiên đàng.” [46]   CỎ LÙNG (hay cỏ dại) là sự phá hoại của SATAN.  Chúa Jesus dạy rằng: “Vương quốc Nước Trời giống như người kia gieo giống tốt trong ruộng mình; nhưng Đương khi người ta ngủ, thì kẻ thù chủ ruộng liền đến, gieo CỎ LÙNG vào trong lúa mì, rồi di.” [47]   

   (ii)    MÔI TRƯỜNG TIẾP NHẬN:

             Môi Trường tiếp nhận chỉ về TÂM ĐIA con người, được biểu thi qua bốn loai 

     ĐẤT: (i) Đất ở Dọc Đường;  (ii) Đất có Đá Sỏi;  (iii) Đất có Gai Gốc, và   (iv)  Đất Tốt. [48]

      (iii)   QUÁ TRÌNH CHĂM SÓC:              

               Khi một người vừa Tin Đạo thì cần được chăm sóc, thăm viếng, học Đạo; và

    được giải thích Thánh Kinh, cách cầu nguyện.  Nói chung,  đó là tập tành sự Tin Kính. [49] “Người trồng, kẻ tưới đều bằng nhau, nhưng chính Thiên Chúa làm cho hạt

    giống được MỌC và TĂNG TRƯỞNG.” [50]

(iv)    MÙA GẶT: 

         Kinh Thánh không chỉ đề cập về kết quả Truyền Giáo trong hiện tại, nhưng còn tập chú về  Ngày Tận Thế,  Chúa Jesus là Chủ Mùa Gặt sẽ từ Trời trở lại Trần gian để CHẤM CÔNG những Thợ gặt và thâu trữ  LÚA vào KHO,  còn RƠM RẠ và TRẤU thì đốt trong LỬA CHẲNG HỀ TẮT. [51]

               

 ỨNG DỤNG:     

        Hẵn nhiên, không chỉ LÚA GẠO mới nói lên được đặc tính phổ quát của đời sống NGƯỜI VIỆT; nhưng từ ban đầu, khi Thiên Chúa đã dựng nên LOÀI NGƯỜI, Ngài đã truyền ban “mọi thứ cỏ kết hạt.” [52] Và rồi, đến thời điểm Tận Thế,  MÙA GẶT cũng chỉ về sự PHÁN XÉT. [53]  

(i)          THỨC ĂN HÀNG NGÀY:

         Hạt gạo là loại bột có thể biến chế thành nhiều loại thức ăn. Ngoài những món ăn chính như CƠM, BÚN, MÌ, PHỞ, tù HẠT GẠO có thể làm ra hằng chục loại BÁNH hay thức ăn khác nhau.  Chúa JESUS đã từng phán: “Ta là BÁNH của SỰ SỐNG; ai đến cùng Ta chẳng hề ĐÓI, và ai TIN TA chẳng hề KHÁT.” [54]     

         Để có thể trở thành Bánh, hạt gạo hay lúa mì phải bị XAY ra thành BỘT.  “Nếu hạt lúa mì kia chẳng chết đi thì không kết quả; nhưng nếu chết đi thì kết quả nhiều.” [55] Vì thế, Chúa Jesus đến thế gian không phải đề người ta hầu việc mình, song để mình hầu việc người ta, - và PHÓ MẠNG SỐNG MÌNH làm giá chuộc nhiều người.” [56]         

        Với tinh thần đó, những người TIN THEO Chúa Cứu Thế cũng phải học biết sự  PHỤC VỤ, vui vẻ CHỊU KHỔ và HY SINH; để Hội Thánh Chúa ngày càng phát triển và thêm nhiều tội nhân được cứu rỗi.

(ii)   PHÁT TRIỂN VƯƠNG QUỐC CHÚA:

          Khi đi qua những cánh đồng lúa bát ngát, ai trong chúng ta cũng tự hào về sự cần mẫn của người Dân Việt, dù VIỆT NAM vẫn còn thuộc Thế Giới Thứ Ba. [57]  Những quốc gia giàu có trên Thế Giới như Hoa Kỳ,  Nhật Bản, các nước Âu Châu,  vv… không chỉ phát triển bằng Nông Nghiệp,  song còn hơn thế nữa; họ phát triển bằng KỸ NGHỆ tiên tiến, hiện đại.

        Nhưng chúng ta đang đề cập đến THẦN HỌC BỐI CẢNH tại Việt Nam. Vả lại, Kinh Thánh dùng hình ảnh ĐỒNG LÚA đề chỉ về sự phát triển VƯƠNG QUỐC NƯỚC TRỜI tại TRẦN GIAN. Theo Phúc Âm MATHIƠ chương 13 có nhiều hình ảnh thí dụ mà Chúa Jesus so sánh về sự phát triển Nước Chúa tại trần gian, là HỘI THÁNH của Ngài [58]    

                 

(iii)   MANA  – BÁNH HẰNG SỐNG:

         Lúa Gạo là LƯƠNG THỰC cho đời sống thuộc thể. Chính Chúa Jesus đã dạy kinh LẠY CHA cho các Môn đệ Ngài: “Xin cho chúng tôi ngày nào ĐỦ BÁNH ngày ấy.” [59]  Tuy nhiên, Chúa Jesus muốn dùng Bánh Thuộc Thể để dạy về Bánh Thuộc Linh, mà chính Ngài là MA NA từ trời xuống.  Chúa phán: “Ai đến cùng Chúa chẳng hề Dói, và ai tin TA chẳng  hề khát.”[60] Đó là LINH LƯƠNG nuôi dưỡng đời sống THUỘC LINH, mà Chính Chúa Jesus đã ứng dụng rằng: “Kẻ nào ĂN TA thì sẽ sống đời đời.” [61]    

(iv)    LỜI KINH THÁNH là BÁNH SỐNG  và NƯỚC SỐNG:

         Mặc dù KINH THÁNH cũng là SÁCH như trăm ngàn quyển sách khác; nhưng. như Tiến sĩ  Peter Master  trong tác phẩm  Không  Như  bất  cứ  Tác  phẩm  nào!” [62]  đã nhấn mạnh Kinh Thánh là Sách Thánh, chứa đựng MA NA THUỘC LINH, bất cứ ai đọc và đem lòng TIN mà NHẬN LẤY  thì được khôn ngoan và cứu rỗi. [63]                       

LỜI   KẾT

Văn Hóa Việt là một trong những Đề Tài khá phức tạp. Đâu là tiêu chuẩn và Thời kỳ nào là Kiểu Mẫu? Từ thời kỳ một ngàn năm chịu ảnh hưởng Văn Hóa TÀU, đến thời kỳ một trăm năm chịu ảnh hưởng Văn Hóa TÂY; rồi từ khi giành được Độc Lập, Việt Nam là một Nước Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa, một phần nào đó chịu ảnh hướng khối ĐÔNG ÂU. Tuy nhiên, cũng theo trào lưu xã hội, VIỆT NAM - một mặt ĐỔI MỚI, nhưng mặt kia- vẫn bảo vệ giá trị truyền thống Dân Tộc và những tục lệ bảng, làng.     

       Phúc Âm của Chúa Cứu Thế được gieo vào mãnh đất VIỆT trước thời kỳ Pháp thuộc. Sau đó, Đạo Tin lành truyền đến Việt Nam năm 1911; rồi tiếp theo là các Nhánh Phái khác nhau của Cơ Đốc Giáo.  Riêng Giáo Hội Tin Lành Việt Nam ngay từ buổi đầu, đã hội nhập Văn Hóa Việt qua cách mặc Quốc Phục.[64] Nhưng từ đó đến nay,  hầu  như  phần  đông  dân Việt  đều  chịu  ảnh hưởng  phần lớn văn hóa  ÂU MỸ.   

        Các Hội Thánh Người DÂN TỘC cũng chịu ảnh hường Văn Hóa Việt, nhưng đồng thời vẫn giữ các Phong tục Tập quán riêng, Ngôn ngữ riêng của mỗi Sắc Tộc. Vì thế, tổ chức Thánh Kinh Hội hiệp với Hội Ngôn Ngữ Học [65]  đặt TIẾNG và Phiên Dịch Kinh Thánh, góp phần phát triển Văn Hóa của mỗi Dân Tộc, theo từng Địa Phương.                

        Tuy nhiên, sự giảng dạy về văn hóa LÚA GẠO cũng KHÔNG PHẢI LÀ MỚI; nhưng đó chỉ là GỢI LẠI hình ảnh mang BẢN SẮC VIỆT NAM, mà trong khoa TUYÊN ĐẠO PHÁP, cố Đốc Học Ms Ông văn Huyên đã từng dạy các Mục sư Việt Nam về phương Pháp:“Thích Thời hiệp Cơ Hội,” và các Mục sư Tin Lành cũng đã từng am hiểu cách Hội Nhập Phong Tục và Văn Hóa…để GIỚI THIỆU PHÚC ÂM,  và mong ước chính PHÚC ÂM cải hóa, đổi mới đời sống kẻ tin; từ bỏ những MÊ TÍN, DỊ ĐOAN, LẠC HẬU vốn còn sót lại trong những đời sống Văn Hóa ấy. 

       Tại Việt Nam, nhiều Giáo Hội Phúc Âm cũng đã trải qua lịch sử hằng trăm năm, hoặc hằng chục năm; và hẵn nhiên, mỗi Giáo Hội đều đã chứng tỏ sự TĂNG TRƯỞNG. Nhưng Tăng Trưởng và Trưởng Thành là khác nhau. Trưởng Thành là nói về PHẨM CHẤT THUỘC LINH nhờ vào KINH THÁNH; còn Tăng Trưởng chỉ nói về SỐ LƯỢNG và TỔ CHỨC.  Hội Thánh Cơ Đốc nói chung, muốn được CHÚA thỏa lòng khi Ngài nhìn thấy; hay chỉ cố gắng làm cho TRƯỞNG THÀNH theo phương diện CON NGƯỜI ?  TRƯỞNG THÀNH thề nào mới là LÝ TƯỞNG ? 

       Vì vậy, những Tín Nhân Cơ đốc, không phân biệt Giáo Phái  -  Giáo Hội - Giáo Phẩm -  Giáo Dân-  tất cả hãy cùng nhau Kính sợ CHÚA, yêu mến LỜI CHÚA là HẠT GIỐNG THIÊNG LIÊNG; học hỏi, tìm hiểu thấu đáo để SỐNG và TUÂN HÀNH như Kinh Thánh dạy: “HÃY LÀM THEO LỜI, chớ lấy NGHE LÀM ĐỦ mà lừa dối mình.” [66] Đồng thời, tích cực GIEO TRỒNG PHÚC ÂM; làm cho THẦN HỌC Bản Địa có thể thích nghi; ngõ hầu LỜI CHÚA thấu vào được TÂM ĐỊA mỗi người nghe, bất luận họ là AI.

       Kết  thúc Tham Luận nầy, hai Vấn đề nêu trên được tóm lại:

(i)    Xây Dựng một Giáo Hội Trưởng Thành, chính là một Giáo Hội Độc Lập trong một Nước Việt Nam Độc Lập –Tự Do.  Đó là Giáo Hội của những Tín Hữu Tin Lành KÍNH CHÚA –YÊU QUÊ HƯƠNG – YÊU DÂN TỘC; một Hội Thánh, về mặt XÃ HỘI: xây dựng ĐẤT NƯỚC Việt Nam phú cường; thật sự Công bằng, Dân Chủ, Văn Minh. Về mặt GiÁO HỘI, kêu gọi sự hiệp nhất và đoàn kết Dân Tộc; chăm lo đời sống Tâm Linh; NỖ LỰC GIEO GIỐNG PHÚC ÂM –    TẤT CẢ CHO NGƯỜI CHƯA ĐƯỢC CỨU.

(ii)     Một Nền Thần Học mang Bản sắc Việt Nam, tức là Giáo Lý Thánh Kinh không xa rời Văn Hóa và Đời Sống người Việt. Học già Đào Duy Anh của Việt Nam đã viết: “Văn Hóa tức là Sinh Hoạt.” [67] Cựu Chủ Tịch tổ chức ATESEA cũng phát biểu: “Thần Học được khởi sắc tại ĐỨC, chỉnh sửa tại ANH, suy đồi tại MỸ;  nhưng được Bối Cảnh hóa tại CHÂU Á.  Đó là điều TỐI THIỂU chúng ta có thể làm.” [68]  Tuy nhiên,  VĂN HÓA có thể thay đổi và phát triển cho phù hợp với sự tiến bộ của nhân loại; nhưng, sự HỘI NHẬP của PHÚC ÂM chỉ thay đổi về Phương Cách Truyền bá, Phương Pháp diễn giải  để phù hợp với người trong cùng hoàn cảnh, chứ KHÔNG thể thay đổi BẢN CHẤT  của SỨ ĐIỆP. Lời Chúa trong Thánh Kinh đã khẳng định:  “ĐƯC CHÚA JESUS CHRIST HÔN QUA, NGÀY

NAY và CHO ĐẾN ĐỜi ĐỜI VẪN không hề thay đổi.” [69] 

     

          “Hãy GIEO cho mình trong sự công bình,  hãy GẶT theo sự nhân từ;   hãy VỠ ĐẤT MỚI! Vì là kỳ tìm kiếm Đức Giê Hô Va, cho đến chừng nào Ngài đến và sa MƯA CÔNG BÌNH trên các ngươi.” [70] Chính  Chúa Jesus là CHỦ MÙA GẶT, đang thúc giục mỗi chúng ta:“LÚA CHÍN đầy đồng mà THỢ GẶT lại ÍT. Vậy anh em hãy xin CHỦ MÙA GẶT, sai thợ ra GẶT LÚA VỀ.” [71]   Được như vậy, các HỘI THÁNH  Chúa  tại  Việt Nam sẽ làm trọn Lời Chúa phán:   “CHÍNH  CÁC  NGƯƠI

HÃY CHO  HỌ ĂN…” [72]

        Trước khi kết thúc Tham Luận nầy, còn lại vấn đề cần được lưu ý đến, đó là sự TOÀN CẦU HÓA của Thế giới hiện đại. Việt Nam nói chung và các Giáo Hội Phúc Âm nói riêng, hãy cung ứng và tận dụng các phương tiện hiện đại để gieo Giống Phúc Âm, khiến ai nấy đều nếm biết và được no đủ LƯƠNG THỰC THIÊN THƯỢNG.                   

                                              
 MsGs. LÊ VĂN THIỆN, PhD. 
THẦN  HỌC PHÚC ÂM  (TEE) VIỆT NAM

†

BIỂU VIẾT TẮT

      ATESEA        :        The Association for Theological Education in South East Asia

      BCG        :       Bản Công Giáo

      BDY        :       Bản Diễn Ý

      BTT        :       Bản Truyền Thống

      CMA      :       Christian & Missionary Alliance

      HTTLVN        :         Hội Thánh Tin Lành Việt Nam

      ISPCK    :       Indian Society for Promoting Christian Knowledge

      NCV        :       Bản New Century Version       

      SIL         :       Summer Institute of Linguistics

      SPCK     :       Soiety for Promoting Christian Knowledge

      TEE        :       Theological Education by Extension

   TÀI LIỆU THAM KHẢO

          KINH THÁNH:

LIÊN HIỆPTHÁNH KINH HỘI     KINH THÁNH  CƯU ƯỚC và TÂN ƯỚC  (BCG) 
(1998)                                                Tòa Giám Mục  Giáo Phận Tp. Hồ Chí Minh.

GOSPEL OUTREACH                    NEW CENTURY VERSION: Tin lành MÁC (NCV) 
(1994)                                                Iowa: Cedar, Rapids. USA.

                                                                                          

PHU, lê Hoàng                                  BẢN DIỄN Ý  (BDY)  

 (1998)                                              Thánh Kinh Hội Quốc Tế.  

THÁNH KINH HỘI  Viêt Nam       KINH THÁNH CỰU ƯỚC và TÂN ƯỚC  (BTT)

 (1926)                                                    

                                     

 BAN  NHUẬN  CHÁNH               KINH THÁNH TÂN ƯỚC  (BNC)

 (1951)                                                             

                                                             

                                                                         TÁC  PHẨM:

AMBLER,  Rex                                GLOBAL THEOLOGY

(1990)                                                London, SCM Press

AMOS, Ashish (et al)                          ASIAN CHRISTIAN THEOLOGY (3 Vols)    

 (2002)                                                New York, Maryknoll.

 ANH, Đào Duy                                  VIỆT NAM VĂN HÓA SỬ CƯƠNG

 (1938)                                                Huế, Quan Hải Tùng Thư.

AQUINAS, Thomas                            SUMMA THEOLOGIAE (Kowing and Naming God)   

 (Edited by Herbert McCabe O.P. 1963)         Vol. 3 (1a. 12-13), London. Blackfriars.

BADHAM, Paul                                  THE  CONTEMPORARY CHALLENGE OF        
(1988)                                                  THE MODERNIST THEOLOGY 

                                                             Cardiff, University of Wales.  

BERKOUWER, G.C.                          A HALF CENTURY OF THEOLOGY

(1977)                                                  William B. Eerdmans Publishibng Company

CHOPP, Rebeca S.                             THE POWER TO SPEAK: FEMENISM, LANGUAGE       
(1989)                                                 AND GOD.   New York, Crossroad

                                                             

CONNER, Kenvin  &  Ken  Meaimin     INTERPRETING THE SCRIPTURES

(n.d)                                                              Porland, Porland Bible College.  

           

FLEMING, Dean                               CONTEXTUALIZATION  IN THE NEW T ESTAMENT                            (2005)                                                 England, IVP.

FORD, David                                     THE MODERN THEOLOGIANS

(1997)                                                 Oxford, Blackwell.

 GLASER, Ida                                   THE BIBLE AND OTHER FAITHS

 (2005)                                                England, Inter–Varsity-Press.          

 GOLDSWORTHY, Graeme             GOSPEL CENTRED HERMENEUTICS

 (2006)                                                England, Nortingham ,  Appolos.

 GUSTAVO, Guttlerrez                       THEOLOGY OF LIBERALISM  

 (1988)                                                New York,  Orbis Books.

         

HÀM, Dương Quảng                          VIỆT NAM VĂN HỌC SỬ YẾU

(1941)                                                 Sa Đéc:Nhà Xuất Bản Tổng Hợp,Đồng Tháp,Tái bả                                                             

KOYAMA, Kosuke                           WATER  BUFFALO  THEOLOGY                                                      (1974).                                                New York, Orbis Book.        

  

KUNG, HANS                                   INFALLIBLE ?

(1970)                                                 Translated from the German by Eric Mosbacher

KUNG, HANS                                   CHRISTIANITY AND THE WORLD RELIGIONS    

 (1985)                                                Trans. Peter Heinegg, New York, Doubleday.

MASTER, Peter                                NOT LIKE ANY OTHER BOOK

  (2004)                                              London, The Wakeman Trust.

PARRAT, JOHN                              DOING CONTEXTUAL THEOLOGY

(1996)                                                London, SPCK.

PHU, Lê Hoàng                                 LỊCH SỬ HỘI THÁNH TIN LÀNH VIỆT NAM (1972)                                                                  (1911-1965),                                     PhD. Dissertation, New York.

RO, Bong Rin & Ruth Eshenaur  THE BIBLE & THEOLOGY IN ASIAN CONTEXT                                                                            (1984)                                                rd  of  Life  & Asia Theological  Association

                            

SMITH, David  L                              CONTEMPORARY THEOLOGY   

(1991)                                                Bản Việt Ngữ:  Alliance Evangelical Divinity                                                                                                            
                                                          School, Anaheim, CA (2002).   

SƠN, Trần Thái                                 THẦN HỌC TIN LÀNH CHO NGƯỜI VIỆT NAM

(2011)                                               Ha Noi, Nhà Xuất bản Tôn Giáo. 

                          

STULTS, Donald  Leroy                   DEVEPOING AN ASIAN EVANGELICAL                                                                                   
                                                         THEOLOGY

(1989)                                              Manila, OMF Literqture.

TILLICH,   Paul.                             THEOLOGY OF CULTURE

 (1959)                                              Ed.Robert, C.Kimball, New York, Oxford University.

TIMOTHY, Le                                THE WORD BECAME FLESH

 (2000)                                             UK, The University of Birmingham.

    

 YEOW, Choo Lak,                         TIME FOR ACTION

 (1988)                                             Singapore: ATESEA.

                                                                           

†

   GỒM  CÓ:

                                                                         

Hướng Đến Một Giáo Hội Trưởng Thành

và Một Nền Thần Học mang Bản Sắc Việt Nam

                                                                                                                                                                  
Tr:     Phần Một:    HƯỚNG ĐẾN MỘT GIÁO HỘI TRƯỞNG THÀNH              1

Phần Hai:   NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC BẢN ĐỊA                                  3

           Xác Định Ý Nghĩa Thần Học Chính Thống                                                     3

           Tổng Quan về Thần Học mang bản Sắc Văn Hóa Bản Địa                           5

           Thần Học Bối Cảnh                                                                                         5

           Nguyên Tắc Xây Dựng Thần Học Bản Địa                                                   7

           Thần Học Phúc Âm Tại Việt Nam                                                                  8

                                     

Phần Ba:  HƯỚNG ĐẾN MỘT NỀN THẦN HỌC MANG BẢN SẮC VIỆT NAM   9 
[ Mô Hình Đề Nghị ]                                                      

           Những Hình Ảnh Khác Nhau Trong Cuộc Sống                                            9

           Hình Ảnh Gieo Giống                                                                                      9

           Lời Giáo Huấn của Chúa Jesus                                                                      10

           Ứng Dụng                                                                                                         11

LỜI KẾT                                                                                                                     13

BIỂU VIẾT TẮT                                                                                                         17

TÀI  LIỆU THAM KHẢO                                                                                     17  - 19

                                                                                                                                                                                                                   †    

                                         

---

[1] Tham Luận của Tiến sĩ Đỗ Quang Hưng.

[2] Tham Luận của Giáo sư  Reginald .U. Reimer

[3] Thánh Kinh: Mathiơ 5.13-16 (BTT).

[4] Các Tham Luận của Mục sư Hội Trưởng Nguyễn Hữu Mạc, Mục sư Tiến sĩ Mã Phúc Thanh Tươi, và Mục sư Siu Y Kim.

[5] Như lời chúc phước trong Kinh Thánh: Phục Truyền Luật Lệ Ký  28.1-14.(BTT).

[6]Tham Luận của Tiến sĩ  Nguyễn Quốc Tuấn đã chú trọng về “Cải cách Thần Học Phúc Âm” sao cho thích nghi với Văn Hóa Việt  mới gọi là một Giáo Hội Trưởng Thành…

[7] Kinh Thánh:  Thi Thiên  33.12 (BTT).

[8] Ms. Nguyễn Văn Huệ, Truyển Đạo Đơn (sách nhỏ cho người Hỏi Đạo).

[9] Ms Trần Thái Sơn, Thần Học Tin Lành Cho Người Việt Nam  (Hà Nội: Nhà Xuất bản Tôn Giáo, 2011),  Pp. 1.010.

[10] Timothy Le, The Word Became Flesh (Birmingham: The University of Birmingham, 2000), Pp. 286. Phúc Âm và Văn Hóa (Bản tiếng Việt do Dr.Hoàng Vinh chuyển ngữ; Hà Nội: Nhà Xuất Bản Tôn Giáo (2002), Pp. 351.    

[11] Lê Hoàng Phu, A Short History Of The Evangelical Church Of Vietnam (1911-1965) (New York: New York University1972), Pp.545. TEE VN chuyển ngữ: Lịch sử Hội Thánh Tin Lành Việt Nam (Hà Nội: Nhà Xuất Bản Tôn Giáo, 2010), tr. 398-400.

[12] Thomas Aquinas”Theologia Deum  docet, a Deo Decectur, ad Deum ducit.” (Theology teaches of God, is taught by God, and leads to God.” SUMMA THEOLOGIAE “Knowing and Naming God Vol 3 (1a 12-13),London: Blackfriars,1963, Pp.117.

[13] Thần Học có nhiều ngành: Lịch sử Thần Học, Giải Kinh Thần Học.Thần Học Hiện Đại, vv… Nhưng trong phạm vi Tham Luận nầy chỉ đề cấp đến Thần Học Bối Cảnh (Contextual Theology)., thuộc trong Thần Học Hiện Đại

[14] Systematic Theology gồm: Thiên Chúa học,Thánh Linh học, Nhân Loại học, Tội Khiên học, Cứu Thục học và Lai Thế học.

[15] Dean Fleming, Contextualization in the New Testament (England: Apolos, 2005), Pp. 344.

[16] Từ ngữ CONTEXT vừa có nghĩa là VĂN MẠCH, nhưng  cũng có nghĩa là VĂN CẢNH và BỐI CẢNH.

[17] So với lập trường của Hội Thánh Chính Thống. Kevin Conner & Ken Maimin, Interpreting The Scriptures (Porland: Porland Bible College, nd.), pp. 13-16.

[18] David Smith, Contemporary Theology: Chương Phụ lục: “Một số Khuynh hướng Thần Học của Thế Giới Thứ Ba” (Bản Việt ngữ, Aliance Evangelical DivinitySchool:Anaheim,CA,2002), pp.321-333.

[19] Công tác nầy có thễ dẫn đến việc “Nhổ bỏ LÚA MÌ thay vì nhổ bỏ CỎ LÙNG; hoặc GIEO thêm CỎ LÙNG vào ruộng. ” (Xem  Phúc Âm  Mathiơ 13,26-30; Đối chiếu  BTT với bản NCV tr, 10,  sẽ thấy sự trùng âm dị nghĩa giữa từ  WHEAT  và  WEEDS  trong Anh Ngữ theo Phúc Âm  Mác  4.18. 

[20] Từ nầy ít nhất có 03 nghĩa: (i) TEXT = Bản Văn   (ii) CONTEXT = Văn mạch; và  (iii) Văn Cảnh =Nguồn Chính (Primary Source = người phát ngôn; Nguồn Phụ (Secondary Source = Người Trung chuyển; và  (iii) Destination = Người Nhận.

[21] Do Ariah Amos Chủ biên, tổng hợp công trình này được xuất bản thành  3 Bộ: Vol. I – Châu Á, Nam Á và Úc Á, Pp.697; Vol.II: Đông Nam Á, Pp. 684 và Vol. III – Đông Bắc Á, Pp.768. Chủ biên: Michael Amaladoss sj Delhi, India: ISPCK, Claretian PuplisherOrbis Bookis, 2004.

[22] Kinh Thánh Tân Ước sách Ma thiơ  5.3  (BTT)

[23] Do KOSUKE KOYAMA chủ xướng, The Water Buffalo Theology mô tả đời sống các dân tộc Châu Á- từ SINGAPORE- THÁI LAN – TRUNG QUỐC – HONG KONG đến  PHI LUẬT TÂN – NAM DƯƠNG – MIẾN Đ0IỆN - VIỆT NAM – NHẬT BẢN .. ĐÀI LOAN…lao động cực nhọc với đồng ruộng của họ; chưa kể đến những áp lực khác trong cuộc sống.(New York: Orbisbook, 1959), Xem thêm Ashish Amos (et al), Asian Christian Theologies  Vol.1.  

[24] The MINYUNG THEOLOGY (MIN= Nhân Dân; JUNG = Quần Chúng) tại Nam Hàn do HANS KUNG khởi xướng năm1985, mục đích kết hợp Niềm Tin Tôn Giáo với Truyền Thống Dân Gian. Hans Kung, Christianity and the Third World Religions (Trans. Peter Heinegg: New York, Doubleday & Company, Inc, 1985), pp. 410- 411.

[25] BLACK THEOLOGY, nổi bật có J. Deotis, Robert, Jr. Liberation and  Reconciliation: A Black Theology (Philadelphia: P.A. Wesminster Press, 1971), Tại Hoa Kỳ có Martin Luther Kings (1929-1068).

[26] Theology of  LIBERALISM = Thần Học Giải Phóng do Gustavo Guttlerrez khởi xướng năm 1973 tại Châu Mỹ La Tinh nhằm kêu gọi sự Giải Phóng TÂM LINH phải đi đôi với giải phóng  XÃ HỘI khỏi mọi áp bức, bất công, trong tác phẩm Theology of Liberalism: HISTORY – POLYTICS and  SALVATION (Maryknoll, New York: Orbis Book, 1988), p. 8.

 [27] Chopp, Rebeca The Power to Speak: Femenism,Language  and God  (New York: Crossroad,  (1989)  Pp.189.

[28] David Smith, Opcit., 24

[29] Ibid.,

[30] Nghiên Cứu Giáo Lý và Thực Nghiệm (từng trãi) Giáo lý là hai lãnh vực khác nhau. Các Giáo sư Thần Học ở Viện Thần Học Đại kết Geneve  (Thụy sĩ)  hay Union  ở New York  (Nữu Ước)  không nhất thiết phải là Cơ Đốc Nhân.

[31] Lê Văn Đức – Lê Ngọc Trụ, Việt Nam Tự điển Quyển Thượng A-L (Sài Gòn: Khai Trí,1970), p.64.

[32] Quý vị: Cố Ms Lê Văn Thái, Ông văn Huyên, Đòan Văn Miêng, Lê Hoàng Phu, vv…đã từng đi bước trước trong cách Giải Thích và Áp dụng Thánh Kinh vào Văn Hóa Người Nghe.

[33] CHRISTIAN  &  MISSIONARY ALLIANCE.

[34] Lê Hoàng Phu, Op.cit., (xem phần Phong Trào Hội Thánh Bản Xứ  từ trang 143).

[35] Ibid.

[36] Lúc đầu cho Người KINH ở Ba Miền TRUNG-BẮC-NAM; đến năm  1924 thì hướng đến Người Sắc Tộc.

[37] John Parratt. A Guide To Doing Theology (London: SPCK., 1996),  p. 108

[38] Nhập Gia tùy tục, nhập Giang tùy khúc. (When in Rome, do as the Roman do).       

[39] John Parratt, Loc.cit. Để  phù hợp giữa Thần Học Chính Thống với Thần  Học Tự Do (Liberal); thay vì Bản Địa hóa; Thần Học Á Châu  áp dụng Khung Cảnh hóa. (Contextualisation).    

[40] David Smith, Op.cit., p. 321.

[41] Nếu muốn nói hướng đến một nền  Thần Học theo Bản Sắc Việt Nam, thì trước hết  hình ảnh LÚA GẠO,  là rõ ràng và gần gũi nhất. Ca Dao Việt Nam cũng xác nhận:  “Lạy TRỜI MƯA xuống, lấy NƯỚC tôi uống, lấy RUỘNG tôi cày, lấy đầy BÁT CƠM” Dương Quảng Hàm, Việt Nam Văn Học Sử Yếu (Sa Đéc: Nhà Xuất Bản Tổng Hợp, Đồng Tháp, Tái Bản 1993), tr.70-74.   

[42]  Có nhiều hình ảnh TƯƠNG TỰ nhưng vấn đề là những hình ảnh ấy có Nền Tảng KINH THÁNH không?

[43] Xin xem lại Định nghĩa Thần Học của Thomas Aquina trong Tham Luận nầy ở tr.3.

[44]  Bài nầy nhắm về LÚA GẠO  là nông sản chính ở Việt Nam, nên tạm gọi là  THE RICE  THEOLOGY - Thần Học về LÚA GẠO, hay THE SEED THEOLOGY  - Thần Học về  HẠT GIỐNG.         

[45]  Kinh Thánh: Giăng 12. 24-33  (BTT).

 [46] Kinh Thánh: Mathiơ  13.37.  (BTT).       

 [47] Theo Bản Dịch New Century Version, (NCV) chữ Wheat = Lúa Mì và Weed = Cỏ dại ,  phát âm gần   giống nhau nhưng ý nghĩa khác nhau rất xa. Vì vậy, trong công tác Truyền Giáo không phải lúc nào  cũng  dễ dàng.Kinh Thánh: Mác 4.18. (Infra.,19; p.5).       

[48] Kinh Thánh:  Mathiơ 13. 19, 20, 21, 22.

[49] Kinh Thánh:  ITimôthê 5.7 (BTT).

[50] Kinh Thánh:  ICổ Linh  3.6 (BDY).                                                                                                     

[51] Kinh Thánh:  Mathiơ13.30; Luca 3.17(BTT)Trong Ngày Tận Thế Chúa sẽ Đoán xét và Thưởng phạt công minh.

[52] Kinh Thánh:  Sáng thế Ký 1.29 (BTT). 

[53] Kinh Thánh:  Khải huyền 14.15-16 (BTT).

[54] Kinh Thánh:  Giăng  6.25 (BTT)                                                                                                             

[55] Kinh Thánh:  Giăng 12, 24 (BTT)                                                                               

[56] Kinh Thánh:  Giăng 12. 34 (BTT)                                                                                                      

[57] Các Nước đang phát triển.

[58] Người Gieo giống (c.3); Giống Tốt (c.25a); Cỏ Lùng (c.25b); Hột Cải (c.31); Men (c.33); Của Báu (c.44);

Người Lái Buôn (c.45); Tay Lưới (c.47); Vật Mới và Cũ  trong KHO (c.51).  (BTT).  Tất cả hình ảnh Thí dụ nầy, và những hình ảnh  ứng dụng Chân Lý Chúa cả Cựu  Ước lẫn Tân Ước,  đều có thể áp dụng Thần Học Bối Cảnh. 

[59] Kinh Thánh: Mathiơ  6.11. (BTT).                                                                                                       

[60] Kinh Thánh: Giăng 6.30-38; chú ý câu 35. (BTT).                                                                            

[61] Kinh Thánh: Mathiơ  6.27; Giăng  6.49-58.(BTT).                                                                                                  

[62] Peter Master, Not Like Any Orther Book (London: The Wakeman Trust, 2004), Pp. 161.

[63] Kinh Thánh : 1Timôthê 1.15;   2Timôthê 3.14-17. (BTT).    

[64] Từ Áo Dài Khăn Đóng rồi đến Tây Phục, Veston màu TRẮNG.  Kinh Thánh theo Chữ NÔM, sau đó mới dịch ra QUỐC NGỮ   (Tiếng VIỆT).

[65] UBS (United Bible Society) và SIL (Summer Institute of Linguistics).

[66] Kinh Thánh: Giacơ  1.22   (BTT).

[67]Đào Duy Anh, Việt Nam văn Hóa Sử Cương  (Huế: Quan hải Tùng Thư, 1938), p.13.   

[68] Yeow Choo Lak, Time For Action (Singapore: ATESEA, 1988), p.107.

[69] “vẫn Y Nguyên ” Kinh Thánh: Hêbơrơ 13 8  (BTT)

[70]  Kinh Thánh: Ôsê 10.12. (BTT).

[71]  Kinh Thánh: Giăng  4.36; Mathiơ  9. 37-38.  (BCG).

 [72] Kinh Thánh: Luca 9.13    (BTT).